Mogielnica i Lubomir

Jesteśmy w Rabce dla dzieci, wypad na Mogielnicę i Lubomir.

Beskid Wyspowy to zróżnicowana krajobrazowe grupa górska pomię­dzy doliną górnej Skawy a Kotliną Są­decką, o granicach trudnych do jedno­znacznego określenia. Rozciąga się od doliny Krzyworzeki po dolinę Dunajca i Kotlinę Sądecką. Na północy stopnio­wo łagodnieje, przechodząc w Pogórze Wielickie, na południu przez dolinę Mszanki, przełęcz Przysłop i dolinę Ka­mienicy graniczy z Gorcami. Nazwa gór okazuje się wymowna i nieprzypadkowa - większość szczy­tów nie łączy się tu w wyraźne grzbiety i pasma, lecz stanowi samodzielne wyspy o stromych stokach i spłaszczonych wierzchołkach. Prowadzące na nie szlaki, choć niedługie, bywają strome, a trudy wyjścia rekompensują wspaniałe widoki. Pojedyncze, izolowane wzniesienia to ostańce denudacyjne piaskowców magurskich, wystające kilkaset metrów ponad poziom zrównania śródgórskiego. Ich stoki są dość strome, a wierzchowiny płaskie i rozległe, najczęściej bezleśne, co ciekawe, przebiegają na zbliżonej wysokości. Najbardziej wyspowy charakter mają szczyty po stronie zachodniej - Szcze­bel, Luboń Wielki, Lubogoszcz, Śnieżnica, obrosły legendami Łopień, a także najbardziej widokowy i jedyny w tej części Beskidów, którego wierzchołka nie porasta las - Cwilin.

Najwyższa góra Beskidu Wyspowego, Mogielica - l170 m n.p.m, imponuje stromymi zboczami, lecz w odróżnieniu od wcześniej wymienionych szczytów należy do grzbietu w południowej części regionu Również w północnych partiach Beskidu Wyspowego, oprócz samotnych wysp górskich można odnaleźć układy pasmowe, jak choćby południkowe prze­biegający grzbiet Cietnia, czy równoleżnikowe Pasmo Łososińskie z Sałaszem i Jaworzem. Najwyższy i chyba najładniejszy szczyt Beskidu Wyspowego, który ze względu na regularny kształt wierzchołka miejscowi górale zwą Kopą. W formie stosunkowo niedużego stożka wyrasta z rozłożystego masywu, wto­pionego w południowy grzbiet ciągnący się od Mszany aż po Łukowicę. Od po­łudniowego zachodu podchodzi pod szczyt rozległa i malownicza hala o trójkąt­nym kształcie, pozwalająca bezbłędnie rozpoznać Mogielicę w dalszych panoramach. W czasie II wojny światowej upodobali ją sobie partyzanci, wcześniej zbójnicy, a obecnie słynie przede wszystkim ze wspaniałej panoramy Gorców. Z Mogielicą jest związanych wiele podań i legend, z których te bliższe praw­dy, ale bardziej ponure mówią, że ze szczytu zrzucano niegdyś ciała samobójców, a te bardziej optymistyczne wspominają o kotliku dukatów i kościelnych sreber zakopanym przez zbójników. A poza tym Mogielicą jest żoną wielkoluda topie­nia zamienionego w sąsiednią górę..

Lubomir jest najwyższym szczytem Pasma Lubomira i Łysiny i znajduje się na jego wschodnim końcu, jego południowo-wschodnie stoki opadają do Przełęczy Jaworzyce. Stoki północne są bardziej strome od południowych. Wierzchołek Lubomira jest całkowicie zalesiony, więc pozbawiony widoków. Gmina Wiśniowa zrealizowała projekt pod nazwą "Odbudowa przedwojennego Obserwatorium Astronomicznego - Miasteczko Gwiezdne Lubomir" w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR), ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, budżetu państwa oraz budżetu gminy. Na Lubomirze w 1922 roku wybudowano pierwsze poza miastem obserwatorium, którego inicjatorem był Prof. Tadeusz Banachiewicz. Obserwatorium Astronomiczne na Lubomirze funkcjonować będzie między innymi dzięki zawartym przez Gminę Wiśniowa umowom o współpracy z:

- Polskim Towarzystwem Miłośników Astronomii w Krakowie - w zakresie astronomicznych badań naukowych oraz popularyzacji wiedzy astronomicznej i jej dydaktyki na poziomie podstawowym, średnim i wyższym,

- Katedrą Astronomii Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie,

- Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie,

- Międzynarodowym Centrum Astronomii w Toruniu oraz Uniwersytetem im. Mikołaja Kopernika z Torunia.

Pod koniec 2006 roku został doprowadzony do stanu surowego zaś - zakończenie robót planuje się na wrzesień 2007 roku. Odbudowa Obserwatorium będzie w 70% ogólnej kwoty finansowana z funduszy Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.