Wycieczka do Smolenia i doliny Wodącej
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/516_290/21636-yt-1401614563.jpg)
Smoleń
Smoleń to niewielka wieś leżąca na wschudnim krańcy Pasma Smoleńsko-Niegowskiego, w gminie Pilica. Nazwa wsi pochodzi od smolarzy, którzy w XIV wieku wyrabiali smołę. Jej zabudowania znajdują się przy drodze krajowej nr 794 pomiędzy Pilicą i Wolbromiem. Smoleń ma połączenia autobusowe z tymi miastami.
Malownicze mury składają się z zamku górnego oraz dwóch podzamczy, wschodniego i zachodniego. Na zwiedzanie zamku ruszyć można z niewielkiego parkingu przy pobliskim polu biwakowym. Idziemy więc szlakiem żółtym turystycznym, który nas podprowadzi do gotyckiej bramy podzamcza wschodniego, zajmie nam to około 7 minut. Jak się rozejrzymy po murach bramy zobaczyć możemy po obu jej stronach widniejące wgłębienia dawnej konstrukcji do opuszczania kraty tak zwanej brony.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/516_290/21636-mh-1401617668.jpg)
Po przekroczeniu bramy wchodzimy na niewielkie podzamcze wschodnie. Służyło ono dla celów mieszkalno - gospodarczych. Jak zwrócimy uwagę to zobaczymy, że otaczające je mury mają 2 metry grubości a ponadto wzmocnione są skarpami. Poprzez otwory w murze możemy przejść na dziedziniec podzamcza zachodniego. Po drodze mijamy z lewej strony wysoką skałę z wieżą zamku górnego. Ta cylindryczna budowla ma wysokość 16 metrów i średnicy 7, 5. Została wzniesiona z kamienia łamanego, posiada dwa otwory. Być może wyższy z nich łączył ją z pozostałą częścią zamku, niższy zaś jest niestety dziełem poszukiwaczy skarbów z XIX wieku.
Przed wiekami do wieży przylegał kilkukondygnacyjny dom mieszkalny. Do jej podnóża możemy dotrzeć dzięki klamrom wmurowanym w skałę. Trudy wspinaczki wynagrodzi nam rozległa piękna panorama okolicy. Podzamcze zachodnie powstało w wieku XVI i pełniło jedynie funkcje mieszkalne. Świadczą o tym pozostałości kilku okien, strzelnicy, oraz wewnętrznego podziału na komnaty. W jego murach znajdują się również ślady południowej bramy zamku.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/516_290/21636-ul-1401617661.jpg)
W południowym narożniku dziedzińca znajduje się studnia zamkowa. Wykuta została w litej skale, obecnie ma kilkanaście metrów głębokości więc z tego względu zabezpieczona jest kratą. Poniżej zamku na skraju lasu, stoją zabudowania folwarku z XIX wieku.
Spokojne zwiedzanie może nam zając około godziny.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-fw-1401617671.jpg)
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-ja-1401617680.jpg)
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-hb-1401617766.jpg)
Zamek oddany do zwiedzania bezpłatnie.
Dolina Wodącej
Dolina Wodącej – dolina położona na Wyżynie Krakowsko–Częstochowskiej w pobliżu Pilicy, pomiędzy wsią Smoleń (województwo śląskie) a wsiąDomaniewice (województwo małopolskie). Cechą charakterystyczną wyróżniającą tę dolinę spośród innych dolin jurajskich jest brak cieku wodnego. Dolinę Wodącej otaczają liczne wapienne ostańce.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/516_290/21636-ad-1401617771.jpg)
Najbardziej charakterystyczne miejsca to:
- Zegarowe Skały (z Jaskinią Zegarową i Jaskinią Jasną)
- Skała Biśnik (z Jaskinią Biśnik i Jaskinią Psią)
- Grodzisko Pańskie
- Grodzisko Chłopskie.
W dolinie znaleziono najstarsze w Polsce ślady obecności człowieka, pochodzące sprzed 150-120 tys. lat. Badania archeologiczne wykazały, iż niektóre ze skał doliny były niegdyś ufortyfikowane a liczne jaskinie dawały schronienie okolicznym mieszkańcom.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/516_290/21636-hz-1401617775.jpg)
Od strony Smolenia nad doliną górują ruiny gotyckiego zamku. U wylotu doliny od strony Domaniewic znajduje się niewielkie źródło.
Dolina została przygotowana dla ruchu turystycznego. Przecinają ją liczne szlaki jurajskie.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-tf-1401617786.jpg)
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-cx-1401617790.jpg)
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-fp-1401619650.jpg)
Pilica
Historia
Pierwotnie w miejscu pałacu znajdowała się obronna siedziba rodu Toporczyków, którzy od nazwy miejscowości zaczęli się nazywać Pileckimi. Od nich Pilicę kupili w 1569 roku Padniewscy herbu Nowina. Około 1610 roku kasztelan oświęcimski Wojciech Padniewski wzniósł w miejscu rezydencji Pileckich nową późnorenesansową rezydencję w stylu włoskim i przeniósł się do niej z nieodległego Zamku w Smoleniu. Po wygaśnięciu rodu Padniewskich kolejnym właścicielem był Jerzy Zbaraski, który dokończył budowę.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/516_290/21636-di-1401619653.jpg)
Następnym właścicielem zamku został Konstanty Wiśniowiecki, którego córka Helena wniosła zamek w posagu w 1636 roku Stanisławowi Warszyckiemu z Dankowa. On to rozbudował pałac, a w 1651 roku wzniósł potężne fortyfikacje otaczające zamek, w tym sześć murowanych bastionów z kazamatami połączonych murami kurtynowymi otoczonymi fosą o szerokości 20 metrów, dzięki czemu zamek stał się nowoczesną jak na ówczesne czasy twierdzą. Pomimo tego w 1655 roku podczas Potopu zespół zamkowy został na krótko zajęty przez wojska szwedzkie pod dowództwem Lindorna, lecz wkrótce został odzyskany przez Warszyckiego, a szkody usunięte
W 1705 roku wojska szwedzkie ponownie zajęły zamek. W 1731 roku ostatnia z rodu Warszyckich Emerencjanna Pociejowa sprzedała zamek Marii z Wesslów Sobieskiej (wdowie po królewiczu Konstantym Sobieskim), która następnie przebudowała pałac w stylu barokowym. W roku 1753 przekazała Pilicę bratankowi Teodorowi Wesslowi i wstąpiła do klasztoru Sakramentek w Warszawie. W 1852 roku pałac kupił Krystyn August Moes, który rozpoczyna remont, po którym jednak pałac spłonął w pożarze. W 1874 roku ruinę kupił słynny przemysłowiec Leon Epstein, który wyremontował pałac i nadał mu styl neorenesansowy, a fortyfikacje ozdobił w stylu romantycznym. W 1880 roku Epsteinowie opuścili Pilicę i przenieśli się do Krakowa, a do 1887 roku majątkiem kierowali zarządcy, po czym zapadła decyzja o sprzedaży zespołu zamkowego.
W 1908 roku od Pelagii z Dziewulskich (wdowy po Zdzisławie Puchale) pałac i okoliczne majątki kupił inżynier Kazimierz Arkuszewski, którego potomkowie byli właścicielami zamku do 1945 roku.
Od końca 1942 do wiosny 1944 r. na zamku stacjonował pluton zmotoryzowanej żandarmerii - Gandarmerie Mot-Zug 63 pod dowództwem lejtnanta von Kreske. Pluton ten pod murami zamku rozstrzelał ok. 80 Polaków i ok. 70 Żydów. W 1945 roku odebrano majątek Arkuszewskim, a pałac przeznaczono na dom dziecka dla dziewcząt, a w latach 80. XX w. zakładu poprawczego dla młodzieży. W latach 1960-1962 konserwowano częściowo pałacowe wnętrza.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/516_290/21636-ow-1401619657.jpg)
W maju 1989 zespół pałacowy od Skarbu Państwa kupiła Barbara Piasecka Johnson, która planowała przeznaczyć go na swoją rezydencję z udostępnioną zwiedzającym galerią malarstwa, jednak po rocznym remoncie prac zaprzestano, ponieważ roszczenia do zamku zgłosili potomkowie Kazimierza Arkuszewskiego. W 1994 r. Sąd Okręgowy w Katowicach uznał, że akt notarialny sprzedaży jest nieważny, ponieważ na sprzedaż nie wyraził zgody Minister Kultury. Postępowanie odwoławcze w tej sprawie nie zakończyło się aż do śmierci Paseckiej-Johnson w kwietniu 2013 roku.
Park
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-fb-1401621343.jpg)
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-uv-1401621355.jpg)
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/355_355/21636-kb-1401621359.jpg)
Wokół pałacu znajduje się park o powierzchni 10 hektarów o bogatej roślinności, uznany za pomnik przyrody jako dzieło sztuki ogrodowej. W parku znajduje się klasycystyczna studnia.
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/100_100/21636-wt-1401621365.jpg)
![, Mariusz Szybis](https://static.polskieszlaki.pl/zdjecia/wycieczki/2014-06/100_100/21636-pv-1401621536.jpg)