Prawdziwa Roskosz
Nie wiem z czym kojarzy się Wam rozkosz i wcale o to nie pytam, ale przypuszczam, że niewielu osobom kojarzy się z nazwą miejscowości. Tymczasem Roskosz to nieduża wieś położona kilka kilometrów od Białej Podlaskiej nad rzeczką Klukówką, przy której znajduje się zespół dworsko-parkowy.
Przy okazji pozdrawiam Mariusza, którego opowieści sprawiły, że zaczęłam zwracać większą uwagę na mijane drogowskazy z ciekawymi nazwami.
Tabliczkę Roskosz widziałam „przejazdem” wiele razy. Dopiero teraz będąc znów w pobliżu Białej Podlaskiej postanowiłam sprawdzić co się za nią kryje.
Trochę historii
W XVI wieku obecna Roskosz była folwarkiem pobliskiej wsi Hrud i pełniła funkcje gospodarcze. Należała do bialskich posiadłości Radziwiłłów.
W XVII wieku Katarzyna z Sobieskich Radziwiłłowa (siostra króla Jana III Sobieskiego) poleciła zbudować tu niewielki drewniany dwór jako letnią rezydencję i otoczyła go barokowym ogrodem. Wtedy miejsce to zyskało reprezentacyjny charakter i obecną nazwę.
W 1807 roku Dominik Radziwiłł wyłączył Roskosz z bialskiego majątku i przekazał ją Teodorowi Michałowskiemu i jego żonie Ludwice z Kamieńskich. Za ich rządów około 1840 roku wzniesiono murowany dwór i stajnię cugową, zaprojektowane przez Franciszka Jaszczołda. Ponadto Michałowscy przekształcili barokowy ogród na park angielski i rozbudowali część gospodarczą majątku. Powstały m.in. nowe chlewnie, obory, ptaszarnie, stajnie, browar, młyn, spichlerz, lamus, lodownia.
W kolejnych latach posiadłość przechodziła z rąk do rąk jako posag i była kolejno własnością Łubieńskich, Mielżyńskich i Karskich.
Pod koniec XIX wieku dwór został częściowo przebudowany według projektu Władysława Marconiego. W 1915 roku został zniszczony, a następnie odbudowany.
Po II wojnie światowej w Roskoszy mieścił się PGR. W latach 90. XX wieku zespół dworsko-folwarczny stał się własnością Europejskiego Centrum Kształcenia i Wychowania OHP i został odrestaurowany.
Stan obecny
Obecnie późnoklasycystyczny dwór z elementami neogotyku zajmują sale konferencyjne, a w dawnej stajni cugowej mieści się hotel i restauracja.
Obok powstała wioska zapomnianych zawodów.
Część zabudowań folwarcznych stoi opustoszała.
Teren parku dworskiego jest otwarty i dostępny bezpłatnie. Przy dworze rosną pomnikowe drzewa np. tulipanowiec amerykański, pamiętający zapewne niejednego właściciela dworu. Wytyczona została ścieżka przyrodnicza.
My zapuściliśmy się trochę dalej i wąską ścieżką doszliśmy do mostu na Klukówce. Jest to dawny most kolejowy zbudowany przez Niemców w czasie I wojny światowej na trasie kolejki wąskotorowej, który obecnie pełni funkcję pieszo-rowerową.
Idąc dalej wyszliśmy na rozległe łąki z ładnymi widokami.
Wracaliśmy dawną aleją dojazdową obsadzoną wiekowymi lipami, a później łąkami i polami.
To był naprawdę rozkoszny spacer do miejsca, gdzie „czas umila kapela złożona z samych znakomitości świata muzyki: skowronek, słowik, pliszka itp.” (cytat z oficjalnej strony Roskoszy).
